De Kaaimantaks is al sinds 2015 een vast onderdeel van de belastingwetgeving, maar nog steeds heerst er verwarring over wat deze doorkijkbelasting nu precies inhoudt. Voor wie internationaal vermogen beheert of via buitenlandse structuren werkt, kan deze belastingregeling grote gevolgen hebben.
In deze blog leggen we helder uit wat de Kaaimantaks is, welke constructies ze viseert, wat de recente wijzigingen zijn, en hoe je jezelf kunt beschermen tegen onaangename verrassingen.
Wat is de Kaaimantaks?
De Kaaimantaks is een Belgische belastingmaatregel die sinds 2015 van kracht is. Ze werd ingevoerd om belastingontwijking via buitenlandse juridische constructies zoals trusts, holdings en offshore vennootschappen tegen te gaan.
Officieel heet deze regeling de “doorkijkbelasting” (look-through heffing), omdat de fiscus letterlijk “door” deze constructies heen kijkt. Als je als Belgische inwoner eigenaar of begunstigde bent van een buitenlandse structuur, worden de inkomsten van die structuur rechtstreeks aan jou toegerekend en belast. Je kan ze dus niet langer afschermen door ze in een trust of vennootschap in een belastingparadijs te parkeren.
De naam ‘Kaaimantaks’ verwijst symbolisch naar de Kaaimaneilanden, die vaak worden geassocieerd met belastingontwijking. De maatregel is in werking getreden op 1 januari 2015, onder de federale regering-Michel.
Hoe werkt de Kaaimantaks in de praktijk?
De Belgische fiscus kijkt door bepaalde buitenlandse structuren heen en belast de inkomsten van die structuren alsof ze rechtstreeks aan de Belgische natuurlijke persoon zijn toegekend. De belasting wordt geheven op de inkomsten, niet op het vermogen zelf.
Welke structuren vallen onder de Kaaimantaks?
De wet voorziet twee hoofdtypes:
- Type 1: Juridische constructies zonder rechtspersoonlijkheid, zoals trusts en fiduciaire structuren.
- Type 2: Rechtspersonen met een preferentieel belastingregime, zoals offshore vennootschappen met minder dan 15% belastingdruk.
Recente uitbreidingen omvatten ook:
- “Fonds dédiés”
- Feitelijke verenigingen met buitenlandse tegoeden
- Hybride structuren
Aangifteplicht en controle
Sinds 2013 geldt een meldingsplicht voor constructies in de personenbelasting. Sinds 2015 moeten ook de identiteit, het adres, en de structuur van de entiteit worden gemeld. De belastingplichtige moet bovendien aantonen dat er géén sprake is van een Kaaimantaks-waardige structuur, wat de bewijslast bij de burger legt.
Evolutie van de Kaaimantaks
Aanscherpingen
De wetgeving werd sinds 2018 meermaals verstrengd:
- Ketens van constructies worden als één geheel beschouwd
- Uitkeringen uit constructies worden standaard als dividenden behandeld
- Fonds dédiés worden geviseerd zodra >50% in handen is van één persoon of verbonden personen
- De uitzonderingen voor hybride entiteiten zijn beperkt tot één duidelijke uitzondering
Juridische toetsingen
Het Grondwettelijk Hof heeft zich al meermaals uitgesproken over de Kaaimantaks, onder andere in het voordeel van bepaalde fondsen. Toch blijft het juridische landschap voortdurend in beweging, en onzekerheden blijven bestaan rond de concrete interpretatie.
Voor wie is de Kaaimantaks relevant?
Doelgroep
- Belgische natuurlijke personen met (in)directe controle over buitenlandse structuren
- Personen met trusts, holdings, buitenlandse stichtingen of levensverzekeringsproducten met onderliggende constructies
- Vermogenden met internationale fiscale planning
Impact
- Inkomsten uit buitenlandse structuren kunnen worden belast alsof ze in België genoten zijn
- Administratieve verplichtingen nemen toe
- Mogelijke dubbele belasting als inkomsten ook in het buitenland worden belast
Emigratie: Het einde van de Kaaimantaks?
Bij emigratie verlies je in principe de Belgische fiscale woonplaats en dus ook de toepassing van de Kaaimantaks. MAAR: de fiscus kijkt naar:
- Jouw effectieve verblijfplaats
- Economische, familiale en sociale banden met België
- Uitschrijving uit het bevolkingsregister is noodzakelijk, maar niet voldoende
Een oppervlakkige verhuis zonder echte verplaatsing van het levenscentrum kan als schijnemigratie worden beschouwd.
Slim omgaan met de Kaaimantaks: Wat je wél kan doen
De Kaaimantaks betekent niet dat internationale fiscale optimalisatie onmogelijk is. Integendeel: met de juiste kennis, structuur en begeleiding kun je perfect legaal je belastingdruk verlagen en tegelijk binnen de grenzen van de wet blijven.
Het begint met volledige transparantie: meld buitenlandse structuren correct in je aangifte en documenteer je positie. Laat vervolgens je vermogensplanning screenen door een expert in internationale fiscaliteit. Zo ontdek je welke structuren écht veilig zijn en hoe je binnen de EU of daarbuiten een optimale strategie opzet.
Wil je emigreren naar een fiscaal vriendelijk land zoals Cyprus? Dan is het cruciaal dat je niet alleen administratief, maar ook economisch en persoonlijk effectief verhuist. (Volledig verhuizen naar Cyprus is géén must!) Een goede begeleiding zorgt ervoor dat je niet in een grijze zone blijft hangen, maar écht loskomt van het Belgische fiscale net.
Expert Tip: Combineer een Cyprus LTD of holdingstructuur met Non-Dom status en dividenduitkeringen onder het juiste belastingverdrag. Dit kan je belastingdruk drastisch verlagen zonder risico’s.
Fiscale vrijheid begint bij kennis en actie
De Kaaimantaks is geen doodlopende weg, maar een reminder dat fiscale planning vandaag professioneler moet dan ooit.
Wie zijn structuren blind opzet of kopieert, loopt vroeg of laat tegen de lamp. Maar wie vooruitdenkt, plant, en zich laat begeleiden door experts, kan nog steeds genieten van internationale vrijheid, optimale belastingregimes en een zorgeloos financieel leven.
Belasting ontwijken is niet verboden. Illegale ontwijking wél. Met de juiste strategie maak je gebruik van wat mag, vermijd je wat niet werkt, en bouw je tegelijk aan een leven met meer netto, meer vrijheid en meer controle.
Laat je goed adviseren. Kies voor fiscaal slimme actie, geen fiscale stress.
