Cyprus, een eiland in de oostelijke Middellandse Zee, heeft een rijke en complexe geschiedenis die zijn huidige politieke en sociale structuur diepgaand heeft beïnvloed.
De afgelopen zestig jaar zijn bijzonder bepalend geweest voor de huidige situatie op het eiland.
In deze blogpost duiken we in de recente geschiedenis van Cyprus, onderzoeken we de oorzaken van de splitsing, en bespreken we de huidige veiligheidssituatie en gebieden die men beter kan vermijden.
De Weg naar Onafhankelijkheid
In 1960 verkreeg Cyprus zijn onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk, na een periode van anti-koloniale strijd geleid door de Grieks-Cypriotische guerrillagroep EOKA, die streefde naar eenheid met Griekenland (enosis).
De nieuwe grondwet voorzag in een deling van de macht tussen de Grieks- en Turks-Cypriotische gemeenschappen, waarbij de president een Grieks-Cyprioot zou zijn en de vice-president een Turks-Cyprioot.
Deze machtsverdeling was bedoeld om een evenwicht te creëren, maar leidde al snel tot spanningen.
Intercommunale Spanningen en de Crisis van 1974
De jaren na de onafhankelijkheid werden gekenmerkt door politieke onrust en intercommunale conflicten.
In 1974 pleegde de Grieks-Cypriotische Nationale Garde, gesteund door de militaire junta in Griekenland, een staatsgreep met als doel de enosis te realiseren. (Bron: Wikipedia)
Als reactie hierop viel Turkije op 20 juli 1974 het noorden van Cyprus binnen, onder het voorwendsel de Turks-Cypriotische minderheid te beschermen.
Deze invasie resulteerde in de bezetting van ongeveer 38% van het eiland en leidde tot massale verplaatsingen van zowel Grieks- als Turks-Cyprioten.
De Permanente Splitsing
Na de invasie werd Cyprus de facto verdeeld in een Grieks-Cypriotisch zuiden en een Turks-Cypriotisch noorden, gescheiden door een door de VN bewaakte bufferzone, bekend als de “Groene Lijn“.
In 1983 riep het noorden zichzelf uit tot de Turkse Republiek Noord-Cyprus (TRNC), een staat die tot op heden alleen door Turkije wordt erkend. Deze situatie blijft een bron van spanning in de regio en heeft herhaalde pogingen tot hereniging bemoeilijkt.
Pogingen tot Hereniging
In de loop der jaren zijn er verschillende pogingen ondernomen om het eiland te herenigen.
Een van de meest prominente was het Annan-plan in 2004, een door de VN gesteund voorstel voor een federale oplossing. Hoewel het plan werd goedgekeurd door de Turks-Cyprioten, werd het verworpen door de Grieks-Cyprioten tijdens een referendum.
Sindsdien zijn de onderhandelingen voortgezet, maar een definitieve oplossing blijft uit.
Cyprus en de Europese Unie
In 2004 trad de Republiek Cyprus toe tot de Europese Unie, wat de complexiteit van de situatie verder vergrootte, aangezien het noordelijke deel van het eiland buiten de EU blijft.
Deze toetreding heeft economische en politieke implicaties gehad, vooral met betrekking tot de relaties tussen de EU, Cyprus en Turkije.
Huidige Veiligheidssituatie
Vandaag de dag wordt Cyprus echter over het algemeen beschouwd als een zéér veilige bestemming voor reizigers. De criminaliteitscijfers zijn lager dan in veel andere Europese landen, hoewel men in drukke gebieden alert moet blijven op zakkenrollers en kleine criminaliteit.
Het is overigens altijd raadzaam om waardevolle spullen veilig op te bergen en voorzichtig te zijn in drukke toeristische gebieden.
Gebieden om te Vermijden
Er zijn eigenlijk weinig tot geen gebieden die je moet vermijden in Cyprus. Het eiland heeft één van de laagste criminaliteitsnummers en is over het algemeen zéér veilig, ook ’s nachts.
Hoewel…
Ik zelf ben bijvoorbeeld naar Famagusta / Ghost Town geweest en vond het indrukwekkend en tegelijk vrij triest. Deze stad is een soort ‘openluchtmuseum’ die aantoont hoe sterk Cyprus economisch was in die tijd, en nu staat alles leeg en op instorten, omdat het ingenomen is door de Turken.
Uit respect voor de Grieken, ga ik dan ook zelf nooit (Lees: één keer om het gezien te hebben) naar het Noordelijke deel, gezien dit zeer gevoelig ligt bij Grieks-cyprioten die na 50 jaar eigenlijk nog steeds eigendommen hebben die ingepalmd zijn.
– – –
We kunnen in ieder geval concluderen dat de afgelopen zestig jaar diepe sporen nagelaten hebben in de geschiedenis van Cyprus. De politieke verdeeldheid en de voortdurende zoektocht naar een vreedzame oplossing blijven het eiland vormen. Desondanks blijft Cyprus een fascinerende bestemming met een rijke cultuur en geschiedenis, en over het algemeen een zéér veilige plek voor zowel bewoners als bezoekers.